နိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိုလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
Climate Ambition Summit ထိပ္သီးအစည္းအေဝး၌ ဗီဒီယိုျဖင့္ မိန့္ခြန္းေျပာၾကား
ေနျပည္ေတာ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၃
နိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိုလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဒီဇင္ဘာ ၁၂ ရက္တြင္ အြန္လိုင္းစနစ္ျဖင့္ က်င္းပခဲ့သည့္ Climate Ambition Summit ထိပ္သီးအစည္းအေဝး၌ ဗီဒီယိုျဖင့္ မိန့္ခြန္းတစ္ရပ္ ေျပာၾကားခဲ့ျပီး၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈကို တံု့ျပန္ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ကတိကဝတ္မ်ားကို ေၾကညာခဲ့သည္။
အဆိုပါ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးကို ပါရီသေဘာတူညီခ်က္ (၅)နွစ္ေျမာက္ နွစ္ပတ္လည္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ကုလသမဂၢ၊ ျဗိတိန္နိုင္ငံနွင့္ ျပင္သစ္နိုင္ငံတို့က ခီ်လီနိုင္ငံနွင့္ အီတလီနိုင္ငံ တို့နွင့္ မိတ္ဖက္ပူးေပါင္းကာ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အစည္းအေဝး၌ နိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိုလ္က မိန့္ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ အမို်းသားအဆင့္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးနွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္း အစီအစဉ္ (Nationally Determined Contribution - NDC) ကို ယခုနွစ္မကုန္မီ တင္သြင္းသြား ရန္ ရည္မွန္းထားေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ျပီး၊ အဆိုပါလုပ္ငန္းအစီအစဉ္အရ ျပန္လည္ ျပည့္ျဖိုးျမဲ စြမ္းအင္ပါဝင္မႈအခို်းကို ၃၉ ရာခိုင္နႈန္း တိုးျမွင့္ျခင္းနွင့္ သစ္ေတာက႑မွ ကာဗြန္ အသားတင္ ထုတ္လွြတ္ မႈကို ၂၅ ရာခိုင္နႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းတို့မွတစ္ဆင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ (CO2)ထုတ္လွြတ္မႈပမာဏ တန္ခိ်န္ေပါင္း(၂၄၃)သန္းေလွ်ာ့ခ်ရန္ေမွ်ာ္မွန္းေၾကာင္း၊ထို့ျပင္ ကာဗြန္ ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လွြတ္မႈ နွင့္ပတ္သက္၍ စြမ္းအင္က႑တြင္ တန္ခိ်န္ေပါင္း (၁၀၅ ဒသမ ၂) သန္းနွင့္ သစ္ေတာက႑တြင္ တန္ခိ်န္ေပါင္း (၁၂၃ ဒသမ ၆) သန္း အသီးသီး ေလွ်ာ့ခ်သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းနွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ရာသီဥတုနွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစေရး လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ (National Adaptation Plan) ကို ၂၀၂၄ ခုနွစ္တြင္ အျပီးေရးဆဲြသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ကာဗြန္စုပ္ယူမႈ ျမွင့္တင္ေရးနွင့္စပ္လ်ဉ္း၍ စုစုေပါင္း နိုင္ငံဧရိယာ၏ ၁၀ ရာခိုင္နႈန္း ကို သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမအျဖစ္ တိုးျမွင့္သတ္မွတ္ေရးအတြက္ နိုင္ငံအဆင့္ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ ထားေၾကာင္း၊ သစ္ေတာမ်ား ျပန္လည္တည္ေထာင္ေရးစီမံကိန္း (၂၀၁၇-၂၀၂၇) နွင့္အညီ ေျမဧရိယာဟက္တာ (၀ ဒသမ ၅၉) သန္းရိွ ၾကိုးဝိုင္း သစ္ေတာမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သြား မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းနွင့္ အစိုးရနွင့္ ပုဂၢလိကပိုင္ေျမမ်ား၏ ေျမဧရိယာဟက္တာ(၀ ဒသမ ၂၅) သန္း တြင္ သစ္ပင္မ်ား စိုက္ပို်းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေလးထားေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို့ျပင္ စြမ္းအင္ အကို်းရိွထိေရာက္စြာ သံုးစဲြေရးနွင့္ပတ္သက္၍ နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိုလ္က ၂၀၃၀ ျပည့္နွစ္ ေနာက္ဆံုးထား၍ လူေနအိမ္ယာမ်ားတြင္ ၇ ဒသမ ၈ ရာခိုင္နႈန္း ၊ စက္မႈ က႑တြင္ ၆ ဒသမ ၆ ရာခိုင္နႈန္း ၊ ကုန္သြယ္ စီးပြားေရးက႑တြင္ ၄ ရာခိုင္နႈန္း နွင့္ အျခားက႑မ်ားတြင္ ၁ ဒသမ ၃၆ ရာခိုင္နႈန္း တိုးျမွင့္ေဖာ္ေဆာင္သြားရန္ ရည္မွန္းထားေၾကာင္းနွင့္ ၂၀၂၁-၂၀၃၀ ကာလ အတြင္း ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လွြတ္မႈ တန္ခိ်န္ေပါင္း (၅ ဒသမ ၉၉) သန္းနီးပါး ေလွ်ာ့ခ် နိုင္ေရး အတြက္ ထင္းသံုးစဲြမႈေလ်ာ့နည္းသည့္ စြမ္းအားျမွင့္မီးဖို (၅ ဒသမ ၁) သန္း ျဖန့္ျဖူး သြားရန္ စီစဉ္ထားရိွေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိပ္သီးအစည္းအေဝး၌ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခု်ပ္၊ နိုင္ငံေပါင္း (၇၅) နိုင္ငံမွ နိုင္ငံ အၾကီးအကဲ/ အစိုးရအဖဲြ့အၾကီးအကဲမ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖဲြ့အစည္းမ်ားမွ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဗီဒီယိုျဖင့္ မိန့္ခြန္းမ်ား အသီးသီးေျပာၾကားခဲ့ၾကျပီး၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ တံု့ျပန္ေျဖရွင္းေရးနွင့္ ပါရီသေဘာတူညီခ်က္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးတို့အတြက္ ကတိကဝတ္ အသစ္မ်ား ေၾကညာခဲ့ၾကသည္။
